Fornnorræna

Úr Metapedia
Stökkva á: flakk, leita

Fornnorræna eða einfaldlega norræna (áður fyrr norrœnt mál eða dǫnsk tunga) er germanskt tungumál sem talað var í Skandinavíu, Íslandi, Færeyjum, hlutum Bretlandseyja, Grænlandi, Normandí og hluta Rússlands á árunum frá því u.þ.b. 800 til 1400.

Í bláupphafi Heimskringlu, eftir Snorra Sturluson, er talað um danska tungu, og er þá átt við það tungumál sem síðar var farið að kalla norrænu:

Í bók þessi lét eg rita fornar frásagnir um höfðingja þá er ríki hafa haft á Norðurlöndum og á danska tungu hafa mælt, svo sem eg hefi heyrt fróða menn segja, svo og nokkurar kynkvíslir þeirra eftir því sem mér hefir kennt verið.

Breytingar

  • firir 600 er brotfadl á -n og -m einkum en einnig -h & -þ í ímsum alqjenqum orðum, í frá in, á frá (þýska an enska on) lamsa lás, orðið er skilt löm och bar það í öndverðu skírt með sjer
  • á 7. og 8. öld hverfa forskeyti sagnorða sem enn þekkjast í þýska -ge
  • á 9. öld hefjast samlaganir -nk- → -kk- , -nt--tt- og -mp--pp- í vestur-fornnorrænu (sbr enska: brink, íslenska: brekka; enska: think, íslenska: þekkja, enska: thank, íslenska: þakka, enska: kamp, íslenska: kapp)

Tengt efni