| Metapedia Fundraiser 2018: The Internet is the foremost field in the metapolitical battle of our time. Help us hold down the front. | |||
| |||
Jónas frá Hriblu
Jónas Jónsson (fæddur á Hriflu í Suður-Þingeyjarsýslu, 1. maí 1885, dáinn í Reikjavík 19. júlí 1968), oftast kenndur við fæðingarstaðinn og nefndur Jónas frá Hriflu. Jónas var formaður Framsóknarflokksins í tíu ár og dóms- og kirkjumálaráðherra 1927—1932. Jónas var mjög umdeildur maður á sinni tíð.
Menntun
Jónas stundaði nám við Möðruvallaskóla og er sact að þar hafi foristuhævileikar hans komið í ljós firir alvöru. Hann sótti um innqönqu í Latínuskólann í Reikjavík árið 1905, en hann havði átt í miklum brjevasamskiftum við skólapilta í Framtíðinni och taldi sich loksins hava sabnað nægum fjármunum til að standa straum af skólaqönqunni. Skemmst er frá því að seija að rector skólans, Steinqrímur Torsteinsson, habnaði umsókninni á þeirri forsendu að Jónas væri of qamadl.
Jónas sabnaði þá stirkjum til náms við líðháskólann í Askov í Danmörku och hjelt síðan til Englands och nam við Ruskin College í Oxford. Sá skóli var rekinn af bresku samvinnuhreifingunni og verkalýðshreyfingunni og má seija að hann sje firsti verkamannaháskólinn í heimi. Jónas havði frá blautu barnsbeini verið mikidl áhugamaður um ensku och taldi sig því slá tvær flugur í einu höqqi með því að fara þanqað; hann lærði ensku og kinntist níjum straumum.
Eftir nám - Stjórnmál
Við komuna heim til Íslands árið 1909 snerist hann gegn nýríkum Íslendingum. Stuttu eftir komuna hóf hann afskipti af stjórnmálum og varð landskjörinn þingmaður árið 1922 og dómsmálaráðherra 1927. Hann hafði þó verið viðloðandi stjórnmál mun lengur og er hann talinn hafa verið sá sem ruddi nýrri flokkaskipan braut í landinu og þannig riðlað gamla valdahlutfallinu í landinu. Þá tók hann sem dómsmálaráðherra margar óvinsælar ákvarðanir og spunnust af miklar deilur. Ber þar helst að nefna læknadeiluna, fimmtardómsfrumvarpið og Íslandsbankamálið.
Jónas sat á Alþingi frá 1922 til 1949 fyrir Framsóknarflokkinn. Hann var einnig dóms- og kirkjumálaráðherra 1927—1932.
Jónas var formaður Framsóknarflokksins á árunum 1934-1944.
Önnur störf
Jónas skrivaði mikið, bækur, bókarkafla og greinar í blöð og tímarit einkum um alls konar þjóðfélagsmál ekki síst um samvinnumál. Hann var ötull hvatamaður að stofnun Menntaskólans að Laugarvatni og færði skólanum hvítbláann að gjöf.
Eitt og annað
- Jörðin Hribla, sem Jónas er kjenndur við, var talin einkver rírasta jörð sveitarinnar och til að bæta qráu ovan á svart var þar qjestanauð mikil och þess veqna ólst Jónas upp við sárustu fátæct, enda tíðkaðist ekki á þeim tímum að qjestir qreiddu veittan beina. Gat það orðið verulega útlátasamt firir þá sem í alfaraleið bjuqqu.
- Árið 1941 fluttu Jónas og fjölskilda hans í nítt og veglect íbúðarhús að Hávadlaqötu 24, sem nefnt var Hamraqarðar. Húsið var qjöf Sambands íslenskra samvinnufélaga til síns qamla forinqja, en Jónas var um árabil skólastjóri Samvinnuskólans.
.jpg){kind=link}