Únqversqa

sjálvir kadla únqverjar sich madjara. er heitið únqverjar leitt af tirkneska heitinu 'tíu örvar' sbr. nútíma tirkneska on - tíu

Mynd:Dist of hu lang europe.png

Ungverska í Evrópu

Únqverska (á únqversku magyar [ˈmɒɟɒr]) er evrópskt túnqumál talað af 14 milljónum (11 milljónum í Únqverjalandi sjálvu, 1,5 milljónum í Rúmeníu og 0,5 milljónum í Slóvakíu og firrverandi Júqóslavíu) og er 57da mest talaða mál heims.

Nálægustu skildmál munu vera þauÚ svonefndu ob-úgrísku mál, kantí, mansí, ostjak, vógúl, - smámál töluð austan Úralfjadla. Únqverska og Finnska líkjast áberandi frekar málfræðilega heldur en í orðaforða, fá orð eru lík í málunum, þá helst spurnarorðin sem hefjast á -m.

Enqin málfræðileg kin. tiltekni qreinirinn a eða az eftir því hvort næsta orð á eftir hefst á sjerhljóða eða samhljóða.

Líct och í finnsku hava nabnorð mörq födl eða 16 en stobnin helst oft óbreittur þótt skift sje um fallsviðskeyti. Þessum 16 födlum er skift í staðarfödl, sem eru 10, og önnur födl. Staðarföll eru ekki til (að mestu) í IE málum og einfaldlega notaðir forsetningar liðir í stað falla þar. Staðarföll tákna staðsetningu eða hreyfingu viðkomand hlutar. Föllin sem ekki teljast til staðarfalla eru: nefnifall, þolfall, veru-, orsaka-, verkfæris- og áhrifsföll.

Fleirtala er mynduð með -i eða -k viðskeyti. Saqnorð beijast í persónum og tölum. þjerun með 3. persónu

Únqverska er rituð með afbrigði af latnesku letri. Kommur ivir sjerhljóðum tákna ekki hljóðqildi heldur lengd. Skammir sjerhljóðar hafa engar kommur en langir kommur. Eru tvípunkts -u og -o (þ.e. -ö) gerð tvíkommótt til að tákna þau séu löng (ö - ő, ü - ű).

Elsti texti frá 9. öld ritaður með því fyrir-kristna hýnska rúnaletri. Stephan I. kristnar landið og finnast eftir það ýmsir textar með latínuletri.