| Metapedia Fundraiser 2018: The Internet is the foremost field in the metapolitical battle of our time. Help us hold down the front. | |||
| |||
Svalbarði
| |||||
| Þjóðsöngur: Kongesangen | |||||
| Kort sem sýnir staðsetningu Svalbarða | |||||
| Höfuðborg | Longyearbyen | ||||
| Opinbert tungumál | norska | ||||
| Stjórnarfar | Noregsstjórn Haraldur 5. Odd Olsen Ingerø | ||||
| Flatarmál • Samtals • Vatn (%) |
125. sæti 61.022 km² * | ||||
| Mannfjöldi • Samtals (2018) • Þéttleiki byggðar |
235. sæti 2.310 0,04/km² | ||||
| VLF (KMJ) • Samtals • á mann |
áætl. N/A N/A millj. dala (N/A. sæti) N/A dalir (N/A. sæti) | ||||
| Gjaldmiðill | norsk króna (NOK) | ||||
| Tímabelti | UTC+1 (UTC+2 á sumrin) | ||||
| Þjóðarlén | .no | ||||
| Landsnúmer | 47 | ||||
Svalbarði (norska: Svalbard) er eyjaklasi í Norður-Íshafi fyrir norðan meginland Evrópu. Noregur fer með stjórn mála á eyjunum samkvæmt Svalbarðasamningum frá 1920 en í þeim samningi kveður einnig á um að allir aðilar (nú yfir 40 talsins) skuli hafa rétt til að nýta auðlindir Svalbarða og að allar eyjarnar skuli vera herlaust svæði. Nú á dögum eru það eingöngu Rússar sem nýta sér þetta ákvæði og stunda kolanám á Svalbarða. Einnig hafa íslensk stjórnvöld vísað í þetta ákvæði varðandi fiskveiðar sínar í grennd við Svalbarða. Svalbarði er nyrsta svæði í heimi þar sem er föst búseta.
Landafræði og náttúrufar
Þrjár stærstu eyjar Svalbarða eru Spitsbergen (37.673km2), Norðausturlandið (14.443 km2) og Edgeeyja (5.074 km2.) [1] Um 60% af Svalbarða eru þakin jökli, 30% er berg og 10% eru klædd gróðri. Hæsti tindurinn er Newtontoppen sem er 1717 metra hár.
Helstu landspendýr eru heimskautarefur, ísbjörn og hreindýr. Sjávarspendýr eru meðal annars hvalir, höfrungar, selir og rostungar. 165 plöntutegundir hafa fundist á Svalbarða.
Samfélag
Þrjár af eyjum Svalbarða eru byggðar: Spitsbergen, Bjørnøya og Hopen. Árið 2012 bjuggu 2642 manns á Svalbarða, flestir af norskum uppruna. Stærsti bærinn er Longyearbyen. Sá næststærsti er Barentsburg þar sem meirihluti íbúa er rússneskur. Tvö önnur þorp eru á Svalbarða, Sveagruva og Nýja-Álasund. Sveagruva er raunar námasvæði þar sem ekki er heilsársbúseta. [2] Vikulega kemur út dagblaðið Svalbardposten[3] . Helstu atvinnugreinar eru kolavinnsla, ferðaþjónusta og rannsóknir. Svalbarði er ekki hluti af Schengen eða Evrópska efnahagssvæðinu.
Sagnfræði
Nafnið Svalbarði kemur fyrir í öðrum kafla Landnámabókar [Frá Reykjanesi á sunnanverðu Íslandi er fimm dægra haf til Jölduhlaups á Írlandi í suðr, en frá Langanesi á norðanverðu Íslandi er fjögurra dægra haf norðr til Svalbarðs í Hafsbotn] enn fyrr í annálum frá um 1190 og eru annálar þessi fyrsta skiptið sem á þá er minnst og þaðan sem nafnið er komið. Snið:Heimild vantar
Tenglar
- Svalbarði; grein í Þjóðviljanum 1974
- Dagurinn myrkur sem nótt; grein í Morgunblaðinu 2002
- Þar sem engin tré festa rætur; grein í Morgunblaðinu 1995
- Berum ekki beinin hérna; grein í DV 1995
- Ísbirnir vilja ekki fólk; grein í DV 1999
- Á veraldarhjara; grein í DV 2002
- Á hjara veraldar; grein í Morgunblaðinu 1998
- Sambýlið á Svalbarða; grein í Morgunblaðinu 1986
- Tilraunir Rússa til að sölsa undir sig Svalbarða; grein í Vísi 1976
erlendir
- TopoSvalbard – Gagnvirkt kort (norska/enska)
